Kişinin yaneşeliığı sosyete ortamında değeri olan , kapasite, şekil ve diğer davranış biçimlerini geliştirdiği süreçlerin tümüdür.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara bakarak insanların davranışlarında belli gelişmeler katkısızlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Terbiye; kişinin davranışlarındaki yaşantısı yoluyla kasıtlı olarak ve isteyerek değmeseleme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kabilinden eğitimin bir çok tanımı dokumalabilmektedir. Fakat, günümüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanım:
“Ferdin davranışında, kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istenilen yönde( eğitimin fakatçlarına tatminkâr ) değmeseleme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis bakarak;
· Terbiye bir süreçtir.
· Terbiye sürecinde, kişinin davranışlarının istenilen yönde değmeseletirilmesi fakatçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki değmeseleme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde kişinin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç taban öğesi vardır.
1. Fakatç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Değerlendirmeler
Terbiye fakatçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam fiyat ve değerlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı birlik kültürler ciğerin aynıdır. Fakatçların içinde ne olduğu ve öğrenme ciğerin kullanılan öğretme şekilleri kültürden kültüre bakarak değmeseleebilir, lakin sürecin doğbirliı değmeselemez.
Terbiye kapsamı ve tanımlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih boyunca birçok filozof ve pedagog, eğitimin ne başüstüneğuna konusunda farklı farklı tanımlamalarda bulunmuşdolaşma. Hasetmüzde ise eğitimin akseptans edilen standart tanımı şudur: Terbiye, kişinin davranışlarında kendi yaşantıları yoluyla kasıtlı olarak istendik davranış değmeseleikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanımlama ekseninde eğitimin genel hatları çizilebilir. Bu tanımlamanın ortamında eğitime konusunda bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları yoluyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış değmeseleikliği” ve “süreç” kabilinden kelimeler eğitimin esas taşlarıdır.
Terbiye, isim ciğerin dirim boyu devam fail bir süreçtir ve davranışlarda değişiklik meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise kişinin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik kısaca beklentilere ve hedeflere tatminkâr olabileceği kabilinden istenmedik yönde de gelişebilir. Terbiye sürecinin meseleletilmesi ise kasıtlı kısaca programlı ve programlı olabileceği kabilinden gelişigüzel de olur. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal terbiye, gelişigüzel meydana getirilen eğitime ise informal terbiye denir. Elan açıklayıcı bir örnek verirsek mektep, dershane, terbiye merkezleri kabilinden mekânlarda verilen terbiye formal; kişinin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı olmayan terbiye ise informal eğitidir. Yani terbiye sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı değildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine bakarak sınıflandırıldığında formal ve informal terbiye cereyan etmek üzere iki tür ortaya çıkar. Formal terbiye okullarda ya da kurumlarda belli bir çekim ve yetişek çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu terbiye tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende terbiye süreci idari bir kadro ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal terbiye ise otomatik gelişen hesapsız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki can bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir mekanizma olarak ele kırmızıındığında ise terbiye sisteminin üç taban ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, süreçler ve çıktılardır. Göz; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, çatı, donanım, maliyet, personel kabilinden fiziki unsurlardır. Süreç; mektep ortamında meydana gelen dersler, öğrenme yaşantıları ve ders aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde ihtisas, yeterlilik, yetki, imtihan skorları kabilinden istenilen davranış değmeseleiklikleridir.